Στο σημερινό κείμενο παραθέτω την ελληνική μετάφραση ενός ακόμα πολύ καλού άρθρου, αυτή τη φορά από τον Ian Bell της Σκωτσέζικης εφημερίδας ‘The Herald’. Το άρθρο στα Αγγλικά είναι εδώ.
“Μια περίεργη ευφορία εμφανίζεται όταν οι άνθρωποι έχουν μείνει ξάγρυπνοι όλο το βράδυ.
Το μυαλό τους γίνεται ασαφές, τα λεγόμενά τους υπερβολικά. Η αυταπάτη είναι τόσο ισχυρή που μόνο και μόνο το να αντιμετωπίσεις την αυπνία και την εξάντληση είναι επίτευγμα. Κάτι τέτοιο, θα σκεφτείτε, δεν είναι ιδανικό. Αλλά με αυτόν τον τρόπο επειχειρεί να κάνει δουλειές η Ευρώπη.
Ως αποτέλεσμα, ευφυείς άνθρωποι λένε πράγματα για τα οποία κάποτε θα μετανοιώσουν. Χθες το πρωί, για παράδειγμα, η Κριστίν Λαγκάρντ, γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, αποφάσισε να πει στον κόσμο ότι η συμφωνία για την χορήγηση €130 δις σε δάνεια ‘θα δώσει αρκετό χώρο στην Ελλάδα για την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητάς της’. Θα μπορούσε κάλλιστα, με μια τέτοια δήλωση, να προσέφερε μια ευχαριστίρια ψήφο στης νεράιδες του χρήματος.
Η Ελλάδα υποφέρει από το πέμπτο της ‘θάνατος ή θεραπεία’ πακέτο λιτότητας σε διάστημα 4 ετών. Σε κάθε ένα από αυτά τα χρόνια η χώρα βρέθηκε στο λάκο μιας βαθύτερης ύφεσης. Η τελευταία καθαρτική δόση, συνταγή του οργανσιμού της Λαγκάρντ, της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας και της Ευρωπαικής Κομμισιόν, θα ματώσουν μια οικονομία που συστέλλεται κατά 7% το χρόνο. Σύντομα θα υπάρχουν πολύ λίγα να αποκαταστήσεις.
Η κ. Λαγκάρντ, σε μια καλή μέρα, τα ξέρει όλα αυτά. Όπως και οι συνάδελφοί της, ξέρει πως περισσότερη λιτότητα για την Ελλάδα είναι υποβοηθούμενη αυτοκτονία. Ξέρει επίσης – η εξειδικευμένη γνώση δεν έχει τέλος – ότι αυτή η πρόσφατη απόπειρα διάσωσης δεν έχει καμμία πιθανότητα επιτυχίας. Ωστόσο η ίδια, οι πολιτικοί και οι τραπεζίτες επιμένουν. Μετά δηλώνουν θρίαμβο.
Αυτές οι ζοφερές προγνώσεις δεν είναι εικασίες. Πριν από την ανακοίνωση της συμφωνίας δανείου, μία έκθεση για την ‘βιωσιμότητα του χρέους’ διέρρευσε. Η έκθεση είχε προετοιμασθεί για τους ηγέτες της Ευρωζώνης. Σε γενικές γραμμές, η έκθεση εξέτασε 2 πιθανές καταλήξεις στην Ελληνική κρίση. Μπορείτε να τις αποκαλέσετε ‘τα άσχημα και τα πολύ άσχημα νέα’.
Βάση της πρώτης κατάληξης, η οποία βασίζεται σε μία υπερ-αισιόδοξη πεποίθηση ότι η Ελληνική οικονομία θα σταθεροποιηθεί και θα επιτύχει αύξηση 2,3% το 2014, η χώρα θα εξακολουθεί να χρειάζεται άλλο ένα πακέτο δανείων – ένα τρίτο πακέτο διάσωσης – πριν το τέλος της 10ετίας. Το ποσό που αναφέρεται είναι €50 δις.
Αν τα νέα είναι πολύ άσχημα όμως, οι Έλληνες θα αποτύχουν να μειώσουν το χρέος στο 120,5% επί του ΑΕΠ, κάτι που απαιτεί η πρόσφατη συμφωνία. Μια τέτοια αποτυχία δεν είναι απίθανη. Η λιτότητα η οποία υποτίθεται θα μείωνε το χρέος έχει, αντίθετα, εξαλείψει την ικανότητα της Ελληνικής οικονομίας να αναπτυχθεί και – κανείς δεν είδε ότι κάτι τέτοιο θα συμβεί; - να μειώσει το χρέος. Στην περίπτωση αυτή, η έκθεση αναφέρει ότι θα χρειαστούν άλλα €245 δις.
Σκεφτείτε: χρειάστηκαν μήνες ‘παζαριών’, ταραχών, ενδω-κυβερνητικών ύβρεων και μεγάλης δυστυχίας των Ελλήνων , μόνο και μόνο για να επιτευχθεί η χθεσινή συμφωνία. Πιστεύει κανείς στα σοβαρά ότι η διαδικασία μπορεί να επαναληφθεί; Η Ελληνική Δημοκρατία, όση παραμένει, δεν θα επιβιώσει. Το ευρώ δεν θα επιβιώσει, τουλάχιστον στη σημερινή του μορφή.
Επομένως, ποια προβλήματα λύθηκαν με την τελευταία αγωνιώδη συμφωνία στις Βρυξξέλες; Οι ιδιώτες πιστωτές της Ελλάδας δέχθηκαν χτύπημα της τάξης του 53,5% στα ομόλογά τους. Κατά τους υπόλογισμούς τους 46,5% είναι προτιμώτερο από το τίποτα. Εν τω μεταξύ, οι κεντρικές τράπεζες της Ευρώπης συμφώνησαν την αναβολή καταβολής τόκων στα Ελληνικά ομόλογα μέχρι το 2020. Σε αντάλλαγμα, η Ελληνική κυβέρνηση συμφώνησε στη δημιουργεία ειδικού λογαριασμού, στον οποίο θα καταβάλωνται τα κεφάλαια αποπληρωμής του χρέους. Η ‘βοήθεια΄ δεν θα πάει στον Ελληνικό λαό.
Η Ελλάδα δανείστηκε περισσότερο από ό, τι μπορούσε να αντέξει οικονομικά. Οι πολιτικοί της, και συγκεκριμένα οι συντηρητικοί πολιτικοί της, απλά είπαν ψέματα σχετικά με την κατάσταση των δημόσιων οικονομικών. Στην ουσία, η Ελλάδα έχει χρεοκοπήσει. Όχι μόνο έχει αποτύχει η λιτότητα τα 4 αυτά χρόνια αλλά, αποδεδειγμένα, έκανε τα πράγματα χειρότερα. Έτσι, τα καλύτερα μυαλά στην Ευρώπη επιμένουν - και αυτό περνιέται για λογική - σε περισσότερη λιτότητα.
Οι κραυγές είναι δυνατότερες από τους βορειο-Ευρωπαίους, με επικεφαλής τους Γερμανούς. Αυτοί, οι Ολλανδοί, οι Φινλανδοί και οι Αυστριακοί απαιτούσαν ακόμα και για την Ελλάδα να παραδώσει τον έλεγχο της οικονομίας της ως αντάλλαγμα για τη βοήθεια. Υποτίθεται πως κάτι τέτοιο ορίστηκε ως σύνεση. Ίσως κάποτε αποδειχθεί ότι ήταν ακραία ηλίθιο.
Πώς βρέθηκαν τα κράτη στην περιφέρεια της Ευρωζώνης σε αυτό το χάλι; Είναι πραγματικά τόσο ανίκανοι και ανεύθυνοι, όπως ο γερμανικός Τύπος θέλει να πιστεύουμε; Σίγουρα ήταν θύματα πολιτικής ανικανότητας. Αλλά έχουν επίσης πέσει θύματα μιας οικονομικής πολιτικής επιτοκίων σχεδιασμένη για να ταιρίαζει στους Γερμανούς εξαγωγείς.
Η Γερμανία έχει ένα φετίχ στον χαμηλό πληθωρισμό. Ως εκ τούτου, ευδοκιμεί σε χαμηλά επιτόκια και τείνει να βρει, με την επιρροή της, ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι στην ευχάριστη θέση να συμφωνεί μαζί της. Αλλά οι χώρες με υψηλότερα ποσοστά πληθωρισμού βρίσκονται στην προβληματική θέση, στις καλές εποχές, τα πραγματικά επιτόκια να κυμαίνονται στο μηδέν. Ο δανεισμός - συχνά για να αγοράσουν τα εν λόγω Γερμανικά προιόντα - καθίσταται αναπόφευκτος.
Αυτό δεν είναι όλη η ιστορία, αλλά υπογραμμίζει τον παραλογισμό της ρητορικής που ακούγεται από την Λαγκάρντ και τους όμοιούς της. Φαίνονται να πρωτίνουν πως ο καθένας μας πρέπει να είναι όπως η Γερμανία, ότι η σωτηρία βρίσκεται στις εξαγωγές και ότι η «ανταγωνιστικότητα» - μείωση των πραγματικών μισθών, ως συνήθως - είναι προϋπόθεση. Παραβλέπουν όμως μια λεπτομέρεια: αν ο καθένας γίνεται ‘καθαρός εξαγωγέας’ (δηλ οι εξαγωγές του είναι μεγαλύτερες σε αξία από τις εισαγωγές), τότε ποιός εισάγει; Η ετοιμόλογος απάντηση – η Κίνα - δεν λύνει τα προβλήματα της ευρωπαϊκής ενιαίας αγοράς.
Παρά τη γενναία ομιλία που έφερνε ζάλη, τίποτα σπουδαίο δεν επιτεύχθηκε στις Βρυξέλλες. Η Ελλάδα θα ανταποκριθεί στην προθεσμία πληρωμής ομολόγων αξίας €14,5 δις, στις 20 Μαρτίου, και θα παραπατάει για μερικούς ακόμα μήνες ή χρόνια, μέχρι την επόμενη κρίση. Αν βέβαια μπορεί η οικονομία της και ο κοινωνικος ιστός της να επιβιώσουn. Αν οι άνθρωποι της, με τους μισούς από τους γιους και τις κόρες τους άνεργους, χωνέψουν περισσότερες θυσίες.
Όλο αυτό έχει να κάνει λιγότερο με εγγενή μειονεκτήματα στην Ευρωζώνη και την πολιτική των επιτοκίων και περισσότερο με τη γερμανική στάση απέναντι σε μια οικονομική κρίση. Τη στάση αυτή συμμερίζεται και η κ. Λαγκάρντ με το ΔΝΤ της. Έχει επιβάλει λιτότητα στη μία χώρα μετά την άλλη εδώ και πάρα πολλά χρόνια και έχει δει την πολιτική αυτή να αποτυγχάνει κάθε φορά.
Ακούγεται σαν παράλογη συμπεριφορά, και είναι, αλλά πηγάζει από την κοινή πεποίθηση ότι οι απλοί άνθρωποι πρέπει να πληρώνουν πάντα το τίμημα για ένα σύστημα οικονομικής οργάνωσης χτισμένο σε αστάθεια.
Δείτε τι θα συμβεί, ωστόσο, αν η Ελλάδα αναγκαστεί να εξέλθει από το ευρώ. Οι τράπεζες ποτέ δεν έχασαν την γεύση τους για τα CDS, αυτά τα διαβόητα μέσα ασφάλισης του χρέους. Τα CDS έχουν "παράγωγα". Όσον αφορά την Ελλάδα, τα παράγωγα αυτά έχουν άλλα παράγωγα. Κανείς δεν ξέρει τη συνολική αξία τους.
Ξέρουν ποιος θα πληρώσει το λογαριασμό, όμως, αν η Ελλάδα δεν πληρώσει αυτά που χρωστάει. Δεν θα είναι μόνο οι Έλληνες.”
No comments:
Post a Comment